Dư luận quốc tế

Hơn một nửa thế kỷ trôi qua với bao biến động của lịch sử, nhưng chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn lưu dấu ấn trong trái tim nhiều bạn bè quốc tế.

Chiến thắng Điện Biên Phủ là mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Với chiến thắng đó, dân tộc ta đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, buộc Chính phủ Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình, cam kết tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, đồng thời công nhận độc lập của Lào, Campuchia, rút quân khỏi ba nước Đông Dương.

Người Pháp trước đó, sau này là người Mỹ cũng vậy, không hề hiểu rõ cuộc chiến tranh và đối thủ của họ. Họ tiến hành một cuộc chiến tranh hạn chế chống một nước nhỏ hơn. Ngược lại, Việt Nam tiến hành một cuộc chiến tranh vì sống còn.

Theo Giáo sư lịch sử đương đại Pierre Journoud tại Đại học Paul-Valéry Montpellier 3 (Pháp), chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ không chỉ chấm dứt cuộc kháng chiến kéo dài suốt 9 năm chống chủ nghĩa thực dân Pháp, sự can thiệp của Mỹ vào Việt Nam và các nước khác trên bán đảo Đông Dương, mà còn có tác động sâu sắc và làm thay đổi thế giới. Mối liên hệ chặt chẽ giữa chiến đấu và đàm phán khiến cuộc chiến Điện Biên Phủ trở thành một “cuộc chiến vì hòa bình”.

Nhà sử học người Pháp, Alain Ruscio, nhận định rằng chiến thắng Điện Biên Phủ là một dấu hiệu sụp đổ của chủ nghĩa thực dân Pháp, đồng thời là một cánh cửa mở ra thời đại mới không chỉ cho nhân dân Việt Nam mà còn nhiều nước thuộc địa khác. Cho đến ngày nay vẫn còn nhiều nhân chứng là người của các dân tộc bị áp bức vẫn thường xuyên nhắc đến chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu của nhân dân Việt Nam.

Chiến thắng Điện Biên Phủ có tác động mạnh mẽ đến cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân của các dân tộc trên thế giới. Đây là khẳng định của Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Brazil-Việt Nam Pedro De Oliveira.

Chiến thắng Điện Biên Phủ là dấu mốc quan trọng trong lịch sử Việt Nam, không chỉ giúp Việt Nam thoát khỏi áp bức của thực dân Pháp mà còn mở ra con đường giành độc lập cho khu vực Đông Dương và các nước thuộc địa ở châu Phi. Tình hình ở Việt Nam thời bấy giờ được báo chí các nước trên thế giới theo dõi sát sao, trong đó có báo chí Ukraine.

Là nhân chứng lịch sử từng tham gia đoàn cố vấn chính trị Trung Quốc trong chiến dịch Điện Biên Phủ, ông Hoàng Quần, nguyên Cục trưởng Cục II thuộc Ban Liên lạc đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Ngoại vụ tỉnh Quảng Đông, đã chia sẻ nhiều ký ức nhân dịp kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Đạo diễn - nhà làm phim người Pháp Daniel Roussel khẳng định, có thể nói rằng chiến thắng Điện Biên Phủ là kỳ tích và một bước ngoặt đối với Việt Nam, chấm dứt cuộc kháng chiến 9 năm chống thực dân Pháp. Đây là chiến thắng vô cùng quan trọng vì tạo ra tiền đề và thế mạnh đàm phán cho Việt Nam tại Hội nghị Geneva để giành lại độc lập, hòa bình.

David Halberstam, tác giả của cuốn sách mang tựa đề Hồ (Nhà xuất bản Random House, New York, năm 1971) đã viết về kỷ luật được những người lính Việt Minh duy trì giữa thời điểm chiến tranh khốc liệt. Trong cuốn Điện Biên Phủ - Hợp tuyển công trình khoa học (Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, trang 1127-29) có đoạn trích:

Chiến thắng Điện Biên Phủ ngày 7/5/1954 đã làm thức tỉnh ý thức dân tộc và lòng yêu nước của nhân dân các nước thuộc địa ở châu Phi. Chiến thắng có ý nghĩa lịch sử này chính là nguồn cổ vũ các dân tộc bị áp bức vùng lên đấu tranh giành độc lập, tự do.

Trong cuốn Điện Biên Phủ - Hợp tuyển công trình khoa học (Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, trang 1129-30) có đoạn trích về tiếng vang của chiến thắng Điện Biên Phủ được tác giả Gioócgiơ K.Tenyhen đưa ra trong cuốn Chiến tranh cách mạng của cộng sản, nhận định về chìa khóa thắng lợi của quân đội Việt Minh đã được thế giới học tập và áp dụng.